De liefde is niet te ontvlugten [8]
DE LIEFDE IS NIET TE ONTVLVGTEN.
Het is vergeefsch dat gy de Liefde wilt ontgaan,
Hoe rad het hart ook is, hoe snel gy het doet loopen,
Nog eens, het is vergeefsch, gy kunt' er niet op hoopen;
De Liefde zit'er op en hangt u agter aan.
Al vlugte men de min veel sneller dan de winden
Men zalze altyd nogtans aan onze zyde vinden.
Hoe rad het hart ook is, hoe snel gy het doet loopen,
Nog eens, het is vergeefsch, gy kunt' er niet op hoopen;
De Liefde zit'er op en hangt u agter aan.
Al vlugte men de min veel sneller dan de winden
Men zalze altyd nogtans aan onze zyde vinden.
[blanco]
DE LIEFDE IS NIET TE ONTVLVGTEN.
De zorg die altyd om hem zweeft.
Begeef u op bezeilde schepen,
Beschry het allersnelste paerd;
Gy zult ze stadig met u sleepen
Zy volgt u met een' sneller vaerd.
Waar heen ge ook vaaren moogt, of ryden,
De zorg blyft by u te allen tyden.
Quo fugis? heu tecum, dum fugis, ibit Amor.
Een minnaar, als hy vlugt
Veranderd wel van lugt,
Maar geensints van gedagten,
Maar vlugt gy, zie, de min
Zit by u, wat gewin
Kunt gy 'er dan van wagten.
Mais ou peut ou aller ou l'amour n'aille pas?
Doet my myn' Liefde vliên, kom gaanwe, 'k ben te vrede;
Maar ach, waar gaat men daar de Liefde niet gaat mede?
Ad Tanaïm fugias, usque sequetur amor.
Non si Pegaseo vecteris in aëra dorso:
Nec, tibi si Persei moverit ala pedes:
Vel, si te sectæ moveant talaribus auræ:
Nil tibi Mercurii proderit alta via.
Instat semper Amor super caput. instat amanti,
Et gravis ipse super libera colla sedet.
Excubat ille acer custos, & tollere nunquam
Te patietur humo lumina capta semel.
Ontzinnige, waar vlugt gy tog?
Het vlugten kan u nimmer baaten;
Vlugt na den Tanaïs, vlugt, vlugt vry verder nog,
De Liefde zal u nooit verlaaten.
Schoon Pegasus u droeg door de ope lugt,
Schoon gy de vleugels van de vlugge Perseus voerde,
Of met de wieken van Mercuur uw voeten roerde,
Het was om niet, het was vergeefsch gevlugt.
De Liefde blyft u altyd by,
En zal nooit van de minnaars wyken;
Zy zit u op de nek, hoe taai hoe sterk die zy,
Zy moet door haar gewigt bezwyken,
Die scherpe wagter waakt altyd,
En zoo hy eens uw oog heeft overwonnen,
Zult gy ze nimmer heffen konnen,
Van de Aard' daar gy gevange zyt.
LA FVITE INVTILE.
En quel etat me trouvai je reduitte
Pour obeïr a mon devoir?
Je fuis Tircis: mais que me sert ma fuite
Qu'a m'oter seulement le plaisir de le voir?
Que me sert il de ne le pas entendre?
Je devine tous les discours:
Et mon coeur me redit mille fois tous les jours
Ce qu'une fois il m'auroit dit de tendre.
Je m'imagine a tous momens
L'entendre m'exprimer ses plus doux sentimens;
Et peut être, helas? qu'a ma honte,
Quand de son entretien j'evite les appas,
Je m'engage a lui tenir comte
De cent mille douceurs qu'il ne me diroit pas.
HET VERGEEFSCHE VLUGTEN.
Ach! moest ik zulk een staat beleeven
In 't volgen van myn' wreede pligt.
'k Vlugt Tyrsis: maar wat voordeel kan 't my geeven
Als dat ik my 't vermaak ontneem van zyn gezigt?
Wat baat het my dat ik zyn' woorden niet mag hooren?
Ik raade al zyn gesprek te wel: en duizendmaal
Brengt myn' verliefde ziel my op een dag te vooren
't Geen ik misschien maar eens van zyn verliefde taal
Te wagten had, en my maar eens dan zou bekooren.
'k Verbeeld' my nu op yder stond
Dat hy op 't allerliefst' zyn hart my aan komt bieden;
En, ach! terwyl ik zyn aanlok'lyk byzyn vliede,
Ga ik tot myne schande (O wonderlyke vond
Der min!) misschien my laagen leggen,
Met duizend zoetigheên die hy my niet zou zeggen.
Met lieffelick gewelt, en in myn hert besloten
U straelen, uwen glans, waer dat ick kan gegaen,
Ghy syt altydt voor my, ick sie u voor my staen.
Nu ben ick inde Zee thien-mylen ver gevaeren,
In 't midden van de windt, in 't midden van de baeren
Syt ghy nochtans by my U kracht die komt tot hier.
Het water is seer groot, maar minder dan het vier.
Wat raet kan ick gedoen om mynen brandt te stelpen,
Dewyle gans de Zee my niet en kan gehelpen?
Waer sal ick van u vlien? hoe kan ik syn bevryt?
Dewyle ghy my brandt, oock daer ghy niet en syt.
Zoo zit de min my op de hielen!
Dat Boefje volgt my over al;
Indien 't my vind, het zalme ontzielen.
Waar berg, waar berg ik my? ach! Filles, myn Godin!
Verschuil my in uw hart, in uw hart,
Daar komt hy nimmer in.
Het konstgenootschap Nil volentibus Arduum, heeft
op Otto Venius vier en veertigste zinnebeeld uit
Horatius dit bygedigt, gemaakt.
Geen mensch onvlugt, zo lang hy leeft,
op Otto Venius vier en veertigste zinnebeeld uit
Horatius dit bygedigt, gemaakt.
De zorg die altyd om hem zweeft.
Begeef u op bezeilde schepen,
Beschry het allersnelste paerd;
Gy zult ze stadig met u sleepen
Zy volgt u met een' sneller vaerd.
Waar heen ge ook vaaren moogt, of ryden,
De zorg blyft by u te allen tyden.
En ik meen dat het ook zeer wel op de Liefde voegt die een
van de grootste zorgen is.
Non animum, fugiens cœlum modo mutat Amator:
van de grootste zorgen is.
Quo fugis? heu tecum, dum fugis, ibit Amor.
Een minnaar, als hy vlugt
Veranderd wel van lugt,
Maar geensints van gedagten,
Maar vlugt gy, zie, de min
Zit by u, wat gewin
Kunt gy 'er dan van wagten.
Dit doet den bedroefde
Antiochus tegens Timantes zeggen by
Quinault: Stratonic: act: 4. sc: 7.
Fay moy fuir mon amour, allons ou tu voudras;
Quinault: Stratonic: act: 4. sc: 7.
Mais ou peut ou aller ou l'amour n'aille pas?
Doet my myn' Liefde vliên, kom gaanwe, 'k ben te vrede;
Maar ach, waar gaat men daar de Liefde niet gaat mede?
En Propertius zyne Cynthia met deeze woorden aanspreeken
lib: 2. eleg: 23.
Quo fugis, ah demens? nulla est fuga, tu licet usque
lib: 2. eleg: 23.
Ad Tanaïm fugias, usque sequetur amor.
Non si Pegaseo vecteris in aëra dorso:
Nec, tibi si Persei moverit ala pedes:
Vel, si te sectæ moveant talaribus auræ:
Nil tibi Mercurii proderit alta via.
Instat semper Amor super caput. instat amanti,
Et gravis ipse super libera colla sedet.
Excubat ille acer custos, & tollere nunquam
Te patietur humo lumina capta semel.
Ontzinnige, waar vlugt gy tog?
Het vlugten kan u nimmer baaten;
Vlugt na den Tanaïs, vlugt, vlugt vry verder nog,
De Liefde zal u nooit verlaaten.
Schoon Pegasus u droeg door de ope lugt,
Schoon gy de vleugels van de vlugge Perseus voerde,
Of met de wieken van Mercuur uw voeten roerde,
Het was om niet, het was vergeefsch gevlugt.
De Liefde blyft u altyd by,
En zal nooit van de minnaars wyken;
Zy zit u op de nek, hoe taai hoe sterk die zy,
Zy moet door haar gewigt bezwyken,
Die scherpe wagter waakt altyd,
En zoo hy eens uw oog heeft overwonnen,
Zult gy ze nimmer heffen konnen,
Van de Aard' daar gy gevange zyt.
Gy vleit u vergeefsch, zegt le Boulanger in zyn, Morale Ga-
,,lante part: 1. zoo gy de liefde meent te overwinnen met dat
,,voorwerp te vlugten, 't geen zy u, in weêrwil van u zel-
,,ven beminnelyk heeft voor doen komen, en gy moogt u
,,zelven wel beraadslaagen, eer gy'er u oogen van berooft,
,,om dat denkbeeld uit uw hart te rukken, 't geen'er de lief-
,,de in gesnede heeft want dat zelve hart, 't geene onder
,,zyne dwinglandy leeft, en 't geen gy vry wilt maaken,
,,zal u zelf al zugtende zeggen dat het vlugten het met de
,,Liefde reets eens is: en dat het reets weet en van te vooren
,,gevoelt, dat het afzyn haar nergens anders toe zal dienen als
,,om meer te lyden en heviger te beminnen. In de aanteke-
ningen op het tweede zinnebeeld heb ik reets aangehaalt dat
het afzyn niet bekwaam was om de liefde te overwinnen;
En over deeze gedagten heeft Madame de Liencour dit vol-
gende gemaakt.
,,lante part: 1. zoo gy de liefde meent te overwinnen met dat
,,voorwerp te vlugten, 't geen zy u, in weêrwil van u zel-
,,ven beminnelyk heeft voor doen komen, en gy moogt u
,,zelven wel beraadslaagen, eer gy'er u oogen van berooft,
,,om dat denkbeeld uit uw hart te rukken, 't geen'er de lief-
,,de in gesnede heeft want dat zelve hart, 't geene onder
,,zyne dwinglandy leeft, en 't geen gy vry wilt maaken,
,,zal u zelf al zugtende zeggen dat het vlugten het met de
,,Liefde reets eens is: en dat het reets weet en van te vooren
,,gevoelt, dat het afzyn haar nergens anders toe zal dienen als
,,om meer te lyden en heviger te beminnen. In de aanteke-
ningen op het tweede zinnebeeld heb ik reets aangehaalt dat
het afzyn niet bekwaam was om de liefde te overwinnen;
En over deeze gedagten heeft Madame de Liencour dit vol-
gende gemaakt.
LA FVITE INVTILE.
En quel etat me trouvai je reduitte
Pour obeïr a mon devoir?
Je fuis Tircis: mais que me sert ma fuite
Qu'a m'oter seulement le plaisir de le voir?
Que me sert il de ne le pas entendre?
Je devine tous les discours:
Et mon coeur me redit mille fois tous les jours
Ce qu'une fois il m'auroit dit de tendre.
Je m'imagine a tous momens
L'entendre m'exprimer ses plus doux sentimens;
Et peut être, helas? qu'a ma honte,
Quand de son entretien j'evite les appas,
Je m'engage a lui tenir comte
De cent mille douceurs qu'il ne me diroit pas.
HET VERGEEFSCHE VLUGTEN.
Ach! moest ik zulk een staat beleeven
In 't volgen van myn' wreede pligt.
'k Vlugt Tyrsis: maar wat voordeel kan 't my geeven
Als dat ik my 't vermaak ontneem van zyn gezigt?
Wat baat het my dat ik zyn' woorden niet mag hooren?
Ik raade al zyn gesprek te wel: en duizendmaal
Brengt myn' verliefde ziel my op een dag te vooren
't Geen ik misschien maar eens van zyn verliefde taal
Te wagten had, en my maar eens dan zou bekooren.
'k Verbeeld' my nu op yder stond
Dat hy op 't allerliefst' zyn hart my aan komt bieden;
En, ach! terwyl ik zyn aanlok'lyk byzyn vliede,
Ga ik tot myne schande (O wonderlyke vond
Der min!) misschien my laagen leggen,
Met duizend zoetigheên die hy my niet zou zeggen.
D. Heinsius
zegt in zyn nederduytse Poëmata.
Soet aansicht dat de God der liefd' heeft overgoten
Met lieffelick gewelt, en in myn hert besloten
U straelen, uwen glans, waer dat ick kan gegaen,
Ghy syt altydt voor my, ick sie u voor my staen.
Nu ben ick inde Zee thien-mylen ver gevaeren,
In 't midden van de windt, in 't midden van de baeren
Syt ghy nochtans by my U kracht die komt tot hier.
Het water is seer groot, maar minder dan het vier.
Wat raet kan ick gedoen om mynen brandt te stelpen,
Dewyle gans de Zee my niet en kan gehelpen?
Waer sal ick van u vlien? hoe kan ik syn bevryt?
Dewyle ghy my brandt, oock daer ghy niet en syt.
Pelz wist deeze gedagten byzonder tot zyn voordeel te nee-
men, wanneer hy aan zyne Filles, zingt
'k Weet niet waar ik my bergen zal,
men, wanneer hy aan zyne Filles, zingt
Zoo zit de min my op de hielen!
Dat Boefje volgt my over al;
Indien 't my vind, het zalme ontzielen.
Waar berg, waar berg ik my? ach! Filles, myn Godin!
Verschuil my in uw hart, in uw hart,
Daar komt hy nimmer in.
Translations
Literature
Sources and parallels
- Same copperplate, slightly altered, as in:Assiduitas Amoris [27] (in: Ludovicus van Leuven, Amoris divini et humani antipathia (1629)) [Compare]
References, across this site, to this page:
- Assiduitas Amoris [27] (in: Ludovicus van Leuven, Amoris divini et humani antipathia (1629))
Iconclass
Love and a girl are riding a running stag- hoofed animals: stag (+ running animal) [25F24(STAG)(+5212)]
- forest, wood [25H15]
- adolescent, young woman, maiden [31D13]
- flight, running away; pursuing [33B9]
- riding on animal other than horse, ass, or mule (+ two persons ~ traffic and transport) [46C132(+22)]
- Necessity, Inevitability; 'Necessité' (Ripa) (+ emblematical representation of concept) [51C2(+4)]
- (personifications and symbolic representations of) Love; 'Amore (secondo Seneca)' (Ripa) (+ clothed with wings) [56F2(+1331)]
- (personifications and symbolic representations of) Love; 'Amore (secondo Seneca)' (Ripa) (+ emblematical representation of concept) [56F2(+4)]
- proverbs, sayings, etc. (with TEXT) [86(DE LIEFDE IS NIET TE ONTVLUGTEN)]